Omnichannel Retail: dé remedie tegen een faillissement
Het doek valt voor de Op=Op Voordeelshop. De landelijke discountketen, die al jaren verlies maakt, vroeg onlangs faillissement aan. In een toelichting zei eigenaar Vincent Alkema: “We hebben te maken met ‘uitdagende omstandigheden’ die een voortdurende aanpassing van de winkelformule en bedrijfsvoering vragen.” Had een tijdige transitie naar Omnichannel Retail het faillissement kunnen voorkomen? Die vraag komt voor Op=Op te laat. Maar het is nooit te laat om te leren.
Die ‘uitdagende omstandigheden’ dwingen retailers na te denken over de toekomst. Het verhaal van Op=Op Voordeelshop staat immers niet op zichzelf. Er ging een lange rij faillissementen aan vooraf. Iedereen herinnert zich de sluiting van V&D, eind 2015. Korter geleden lieten speelgoedketen Intertoys en modeketen CoolCat weten dat het water ze tot aan de lippen staat. Ook de schoenenketens Kens en Fred de la Bretoniere gingen kort na elkaar over de kop. En het is maar zeer de vraag hoelang Blokker en het nieuwe Hudson’s Bay hun winkels overeind houden.
Retail groeit, maar het aantal faillissementen ook
Ondanks de gunstige conjunctuur met meer consumentenvertrouwen, begon 2019 met dertig faillissementen in januari, zo telde Retailnieuws.nl onlangs. Daaronder zaten zes voedingswinkels, drie huishoudzaken, drie recreatiewinkels en één supermarkt/warenhuis. Hierbij is sprake van een paradox: retail groeit, maar het aantal faillissementen blijft toenemen, met 5% dit jaar, voorspelt ABN Amro in een recent sectorrapport.
De retailsector heeft het zwaar en maakt een ingrijpende transitie door. De concurrentie is moordend, de winstmarges zijn mager. Met name de middelgrote winkelgebieden kampen met ernstige leegstand, waardoor ze steeds minder aantrekkelijk worden voor de consument. Die is kritisch en grillig en – het zal niemand meer verbazen – sterk online georiënteerd. De online non-food verkoop neemt jaar in jaar uit toe. Ook de markt voor online food blijft groeien.
Transitie naar Omnichannel Retail is onvermijdelijk
Wat doet dit met ons Nederlandse ‘retail-landschap’? Hoe ziet de ‘winkelstraat van morgen’ er uit? Zeven op de tien winkelgebieden in Nederland maken melding van teruglopende bezoekersaantallen. Gemeenten en projectontwikkelaars zullen zich achter het oor moeten krabben over kwesties als schaalgrootte, samenstelling en diversiteit. Bij hoge leegstand is het onvermijdelijk om na te denken over het transformeren van winkelgebieden naar woongebieden en van grootschalige winkelpanden naar wooncomplexen of gecombineerde woon-/winkel-/werkcomplexen, waarmee wonen in steden voor starters weer haalbaar wordt.
Overigens zijn er winkelgebieden die het wél goed doen. Het eerder aangehaalde sectorrapport noemt onder meer het centrum van Geleen en Roermond en de binnenstad van Den Haag. Hier werken lokale overheden, ondernemers en vastgoedeigenaren samen om hun winkelgebied aantrekkelijk te maken. Ze investeren in de aankleding en in het organiseren van evenementen, markten en festivals. Een toenemend aantal vastgoedeigenaren biedt meer flexibiliteit in huurformules om jonge ondernemers betere startkansen te geven en tegemoet te komen aan de trend van een kortere bestaanscyclus voor kleine, zelfstandige, karakteristieke winkels.
Digitaal platform als uithangbord voor kleinschalig winkelgebied
De fysieke winkel heeft wel degelijk toekomst. Een sprekend voorbeeld is een initiatief in Amsterdam, bekend als ‘De 9 straatjes’. Hiermee wordt een pittoresk, kleinschalig winkelgebied in het centrum van Amsterdam gemarkeerd. Met als ‘Unique Selling Points’: een bezienswaardige omgeving met schilderachtige monumenten, authentieke winkels en gespecialiseerde eet- en drinkgelegenheden. Een van de succesfactoren van dit ‘nieuwe winkelgebied’ is het digitale platform dat de ondernemers gezamenlijk hebben ontwikkeld om hun gebied op de kaart te zetten.
Hieruit blijkt eens te meer dat online en offline niet meer zonder elkaar kunnen. Retailers die een optimale synergie realiseren tussen de online klantreis en de fysieke winkelbeleving, trekken aan het langste eind. De Omnichannel Strategie, op zowel landelijk als lokaal niveau, heeft de toekomst. De fysieke winkel blijft behouden in het straatbeeld, maar de rol verandert. De winkellocatie versterkt de online interactie, als showroom of belevingscentrum, bijvoorbeeld, en vice versa.
De winkel van morgen heet Omnichannel Retail
In het winkellandschap van morgen draait alles om de customer experience. De klant zoekt gemak, ontspanning en vergelijkings- en keuzemogelijkheden en gebruikt daar meerdere kanalen voor: je webshop, ecommerce platforms als Amazon en eBay, allerlei apps en, last but nog least, de fysieke winkel of outlet. En bij elk kanaal verwacht de klant een zelfde, consistente merk- en productbeleving. Daar kun je je maar beter op instellen met een effectieve omnichannel-formule, ondersteund door slimme (data)technologie. Dat is de enige manier om de toename van het aantal retail-faillissementen een halt toe te roepen!
